Rejestracja salonu w bazie danych odpadowych – co warto wiedzieć?

Od stycznia 2020 roku działa BDO, czyli baza danych odpadowych, która wprowadziła mnóstwo zamieszania nie tylko w branży hair & beauty. Jak zwykle, gdy wchodzą w życie nowe przepisy prawne, pojawia się wiele pytań i niejasności. Z założenia baza powstała, aby kontrolować wytwarzanie i przetwarzanie odpadów oraz ograniczyć związane z tym nieprawidłowości. O tym, czy Twój salon musi zostać zgłoszony, jak przejść procedury rejestracyjne i jakie koszty mogą się pojawić, dowiesz się z poniższego artykułu.

W BDO muszą być zarejestrowane tylko te salony, które wytwarzają odpady medyczne, czyli używają igieł, skalpeli czy dłut. Są to potencjalnie niebezpieczne narzędzia, które mogą się stać źródłem zakażenia. Przypomnę fragment Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 października 2017 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi: „Odpady medyczne o ostrych końcach i krawędziach zbiera się w miejscu ich powstawania do pojemników jednorazowego użycia, sztywnych, odpornych na działanie wilgoci, mechanicznie odpornych na przekłucie lub przecięcie”. Odpady te podlegają utylizacji, co oznacza, że nie możesz ich wyrzucić do zwykłego śmietnika. Jeśli prowadzisz firmę dłużej i wytwarzasz odpady medyczne, zapewne już dawno otrzymałaś numer rejestrowy, bo do 15 marca każdego roku miałaś obowiązek wysłać sprawozdanie z odbioru odpadów do urzędu marszałkowskiego.

Z powyższego akapitu wynika, że jeśli nie jesteś podologiem, nie zajmujesz się medycyną estetyczną, nie używasz igieł jednorazowych, nie masz podpisanej umowy na odpady medyczne – nie musisz się rejestrować i możesz spać spokojnie.

Obowiązek rejestracji obejmuje Cię natomiast, jeśli proponujesz klientom torby objęte opłatą recyklingową, o której mowa w art. 40a Ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 542, z późn. zm.). Reklamówki plastikowe nie podlegają opłacie recyklingowej.

Przeanalizowałaś wszystko, wiesz, że Twój salon wytwarza odpady medyczne, zawarłaś już umowę z firmą – i co dalej? Od stycznia to Ty powinnaś wystawiać kartę odbioru odpadów, bez której firma odbierająca Twoje odpady nie może ich zutylizować. Tu pojawia się problem, bo o ile udało Ci się zarejestrować, otrzymałaś login i hasło, ba! nawet je zmieniłaś – często się okazuje, że mimo przejścia poprawnie całego procesu nic nie działa! Co zrobić? Możesz zadzwonić na infolinię, która odeśle Cię z kwitkiem, jeśli akurat ktoś odbierze. Możesz od razu jechać do urzędu marszałkowskiego: odwołać klientki, znaleźć jeden wolny dzień i spędzić go w urzędzie, by otrzymać nowe hasło. Możesz też użyć Profilu Zaufanego. Jeśli go jeszcze nie masz, wejdź na stronę Ministerstwa Cyfryzacji, żeby dowiedzieć się, jak go założyć: kliknij tutaj.

Jeśli jesteś już zalogowana do BDO, w pierwszym kroku powinnaś przypisać swój salon do konta. Wystarczy, że wpiszesz dane firmowe w wyszukiwarkę, a z pewnością odnajdziesz swój salon. Postępuj zgodnie z instrukcją. Następnie, aby wystawić protokół odbioru, musisz podać dane firmy odbierającej Twoje odpady, również jej numer rejestrowy. Wypełniasz wszystkie pola i drukujesz protokół, by oddać go przy najbliższym odbiorze.

Niektóre firmy odbierające Twoje odpady będą mogły zrobić to za Ciebie, ale żeby tak było, potrzebujesz certyfikatu API (zielony przycisk powinien być widoczny w lewym górnym rogu), który wpisujesz w odpowiedniej zakładce na stronie internetowej swojego odbiorcy odpadów.

Jak uzyskać certyfikat API?

1. Zaloguj się do BDO, najlepiej przez profil zaufany.

2. Wybierz podmiot, czyli swoją firmę odbierającą (pamiętaj, że podmiot musi być przypisany do Twojego konta, abyś mogła wykonać jakąkolwiek operację) i kliknij API w lewym górnym rogu.

3. Wygeneruj certyfikat wpisując to, co poleci Ci Twój odbiorca odpadów (mój polecił mi wpisać to, co widzisz na zdjęciu).

Działając już poza systemem BDO, dodać certyfikaty na stronie internetowej swojego odbiorcy odpadów (na pewno przygotował odpowiednią zakładkę) razem ze swoimi danymi – i gotowe. Od tego momentu, jeśli dostałaś potwierdzenie, że operacja się udała, nie musisz sama wypełniać, drukować ani dostarczać protokołów odbioru, bo firma zrobi to w Twoim imieniu. Nie bój się dzwonić i prosić ich o pomoc – po drugiej stronie na pewno jest ktoś kompetentny, kto Ci pomoże lub poprowadzi za rękę.

Tutaj odpowiedź jest bardziej optymistyczna: dla naszej branży – nic! Okazuje się, że wiele osób zapłaciło 100 zł według cennika na stronie BDO (mikroprzedsiębiorcy: 100 zł, pozostali przedsiębiorcy: 300 zł) zupełnie niepotrzebnie. Na stronie pod cennikiem znajdziesz również listę, kto podlega opłacie i kiedy – warto ją sprawdzić. Jeśli już zapłaciłaś, najprawdopodobniej opłata będzie zwracana, ale dopytaj w swoim urzędzie, co należy zrobić, by ją odzyskać.

Za niedopełnienie formalności związanych z BDO ustawa przewiduje niemałe kary. Brak wpisu może także spowodować paraliż funkcjonowania salonu, bo żadna firma nie będzie mogła odebrać odpadów.

Jak kary wyglądają w szczegółach?

• Za brak wpisu, niezaktualizowane dane lub brak wniosku o wykreślenie ustawa przewiduje karę aresztu albo grzywny.
• Za prowadzenie działalności bez wymaganego wpisu do BDO grozi administracyjna kara pieniężna od 5 tys. zł do 1 mln zł.
• Za nieumieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością grozi administracyjna kara pieniężna od 5 tys. zł do 1 mln zł.
• Transport odpadów bez wpisu do BDO wiąże się z karą od 2 tys. zł do 10 tys. zł.

Kary pieniężne wymierza wojewódzki inspektor ochrony środowiska odpowiedni dla danego terenu, a kontrolować mogą w naszym wypadku marszałkowie województw oraz organy Inspekcji Ochrony Środowiska. W przypadku kar administracyjnych możesz się od nich odwołać w ciągu 14 dni do urzędu, który wymierzył karę. Gwarantuje Ci to Kodeks postępowania administracyjnego (art. 129).

Jest jeszcze jedna wiadomość w związku z wprowadzeniem systemu BDO. Termin składania sprawozdań o odprowadzonych odpadach medycznych za 2019 rok został wydłużony do 30 czerwca 2020 roku. Teraz sprawozdanie złożysz przez system BDO, bez konieczności wysyłania go listem poleconym do urzędu marszałkowskiego, jak to miało miejsce do tej pory.

Nie bój się. BDO nie jest taka straszna, jak ją malują, i choć na pewno masz ciekawsze zajęcia, warto się zarejestrować 🙂